Η Χουρέμ Σουλτάνα
Γράφει: Μαρία Κιρκίνη
Λίγα λόγια για την αληθινή ζωή της πολυαγαπημένης γυναίκας του Σουλεϊμάν του <<Μεγαλοπρεπή>>…
Σύμφωνα με πηγές του 16ου και του 17ου αιώνα, φαίνεται ότι ο πατέρας της Χουρέμ ήταν Ουκρανός Ορθόδοξος παπάς. Τη δεκαετία του 1520, την απήγαγαν Κριμαίοι Τάταροι και οδηγήθηκε ως σκλάβα, πιθανώς πρώτα στην κριμαϊκή πόλη Kaffa και αργότερα στην Κωνσταντινούπολη, από όπου και επιλέχθηκε για το χαρέμι του Σουλτάνου Σουλεϊμάν.
Η Χουρέμ έκλεψε την καρδιά του Σουλτάνου, ενώ προσέλκυσε τη ζήλια των αντιπάλων της. Μία μέρα η χασεκί σουλτάν, η πρώτη επίσημη γυναίκα του Σουλεϊμάν Μαχιντεβράν, ήρθε σε διαμάχη με τη Χουρέμ και την τραυμάτισε βαριά. Εξοργισμένος από αυτό το γεγονός, ο Σουλεϊμάν εξόρισε την Μαχιντεβράν στην επαρχιακή πόλη της Μανίσα, μαζί με τον γιο της και νόμιμο διάδοχο του θρόνου, Μουσταφά. Μετά από αυτά, η Χουρέμ έγινε η νέα χασεκί σουλτάν. Αρκετά χρόνια αργότερα, εξαιτίας του φόβου για επανάσταση (φόβος που ίσως προκλήθηκε από την Χουρρέμ), ο Σουλεϊμάν διέταξε να στραγγαλιστεί ο Μουσταφά. Η Μαχιντεβράν, μετά το θάνατο του γιου της, έχασε την ισχύ της στο παλάτι ως μητέρα του διαδόχου και αποσύρθηκε στην Προύσα.
Η επιρροή που ασκούσε η Χουρέμ στον Σουλτάνο σύντομα έγινε καταλυτική. Με τον Σουλεϊμάν, έκαναν πέντε παιδιά: τον Μεχμέτ (Mehmed), την Μιχριμάχ (Mihrimah), τον Σελίμ Β΄ (Selim), τον Βαγιαζήντ (Beyazid), και τον Τζιχανγκίρ (Cihangir ) σε μία εκπληκτική ρήξη με την παράδοση καθώς η ίδια ήταν πρώην χριστιανή. Τελικά, έγινε νόμιμη σύζυγος του Σουλτάνου. Αυτό της έδωσε μεγαλύτερη ισχύ στο παλάτι και στο τέλος κατόρθωσε να κάνει έναν από τους γιους της, τον Σελίμ, κληρονόμο της Αυτοκρατορίας. Επίσης, η Χουρέμ ίσως να έδρασε και ως σύμβουλος του Σουλτάνου σε θέματα του κράτους, και φαίνεται να είχε μεγάλη επιρροή πάνω σε ξένα ζητήματα και τη διεθνή πολιτική. Δύο από τα γράμματά της στον Βασιλιά Σιγισμούνδο Β΄ της Πολωνίας αποδεικνύουν ότι κατά τη διάρκεια της ζωής της η Οθωμανική Αυτοκρατορία είχε σε γενικές γραμμές ειρηνικές σχέσεις με το Πολωνικό κράτος στα πλαίσια μιας Οθωμανο-Πολωνικής συμμαχίας. Επιπλέον, μερικοί ιστορικοί πιστεύουν ότι πιθανώς εκείνη επενέβη με τον σύζυγό της στον περιορισμό των αρπαγών σκλάβων από τους Κριμαίους Τατάρους στην περιοχή απ' όπου καταγόταν.
Εκτός από την πολιτική, η Χουρέμ ασχολήθηκε επίσης με διάφορα έργα σε δημόσια κτίρια, από την Μέκκα ως την Ιερουσαλήμ. Κατασκεύασε ένα τζαμί, δύο μεντρεσέδες (σχολεία για τη διδαχή του Κορανίου), ένα συντριβάνι και ένα γυναικείο νοσοκομείο που βρισκόταν κοντά στο σκλαβοπάζαρο γυναικών (Avrat Pazarı) στην Κωνσταντινούπολη. Επιπλέον καθιέρωσε ένα λουτρό, το Χασεκί Χουρρέμ Σουλτάν Χαμάμι, για να εξυπηρετείται η κοινότητα των προσκυνητών του τεμένους της Αγιά-Σοφιάς. Η ίδια ίδρυσε επίσης το 1552 στην Ιερουσαλήμ το Χασεκί Σουλτάν Ιμαρέτ, ένα δημόσιο συσσίτιο απόρων όπου παρεχόταν φαγητό στους φτωχούς και σ' αυτούς που το είχαν ανάγκη. Η Ροξελάνα ή Χουρρέμ πέθανε στις 15 Απριλίου 1558 και θάφτηκε σ' ένα θολωτό μαυσωλείο, διακοσμημένο με εξαίσια πλακίδια Νικαίας (τουρκ. İznik, η Νίκαια της Βιθυνίας) που απεικονίζουν τον κήπο του παραδείσου, πιθανώς προς τιμήν του γελαστού και χαρούμενου χαρακτήρα της. Το μαυσωλείο της βρίσκεται δίπλα σε αυτό του Σουλεϊμάν, ένα ξεχωριστό μαυσωλείο με πιο λιτή δομή του θολωτού, στον κήπο του Τζαμιού του Σουλεϊμάν.