Μουσεία και αρχαιολογικοί χώροι των Ιωαννίνων

Γράφει: Μαίρη Κάντα

Μουσεία Ιωαννίνων

Αρχαιολογικό μουσείο Ιωαννίνων

Το Αρχαιολογικό μουσείο Ιωαννίνων κατασκευάστηκε στο διάστημα 1963-1966 και άρχισε να λειτουργεί για το κοινό από την 1/8/1970. Τα σχέδια ανήκουν στον αρχιτέκτονα Άρη Κωνσταντινίδη. Οι συλλογές του αναπτύσσονται σε επτά αίθουσες, τον κεντρικό διάδρομο και τρία αίθρια και τα εκθέματα καλύπτουν μία μεγάλη χρονική περίοδο, από την πρώτη εμφάνιση του ανθρώπου στη Ήπειρο, κατά τη Κατώτερη Παλαιολιθική εποχή πριν από 250000 χρόνια έως και την δύση της όψιμης αρχαιότητας κατά τους ύστερους ρωμαϊκούς χρόνους.

Μία αίθουσα του μουσείου είναι αποκλειστικά αφιερωμένη σε ένα από τα σπουδαιότερα μαντεία του ελληνικού κόσμου και περιλαμβάνει ευρήματα από το ιερό της Δωδώνης. Επίσης, υπάρχει μία νέα μόνιμη έκθεση όπως την είχε εμπνευστεί η πρώτη Διευθύντρια του μουσείου Ιουλία Βοκοτοπούλου. Περιλαμβάνει 3000 αρχαιολογικά ευρήματα από όλη την Ήπειρο και διαρθρώνεται σε τρεις βασικούς άξονες: ένα χρονολογικό, ένα γεωγραφικό και ένα θεματικό.

Διεύθυνση: 25ης Μαρτίου 6, Ιωάννινα

Τηλέφωνα: 2651033357, 2651025490, 2651031908, 2651035498

Βυζαντινό Μουσείο Ιωαννίνων :

Το Βυζαντινό Μουσείο βρίσκεται στο χώρο της εσωτερικής ακρόπολης του Κάστρου της πόλης (Ιτς Καλέ).Ιδρύθηκε το 1995 για να διαφυλάξει, προβάλλει και να μελετήσει τα αντικείμενα που έχουν βρεθεί σε ανασκαφές στη περιοχή της Ηπείρου και καλύπτουν χρονολογικά την παλαιοχριστιανική, βυζαντινή και μεταβυζαντινή περίοδο.

Πρόκειται για ένα κτίριο δύο ορόφων, στο ισόγειο του οποίου στεγάζεται η κεντρική συλλογή. Εκεί φιλοξενούνται  ευρήματα από τον 4ο έως τον 19ο αιώνα και αναπτύσσονται σε επτά αίθουσες. Η Έκθεση Αργυροχοίας, παραδοσιακής τέχνης, αποτελεί παράρτημα του μουσείου και φιλοξενείται στο λεγόμενο «θησαυροφυλάκιο». Εκεί εκτίθενται εκκλησιαστικά και κοσμικά έργα.

Διεύθυνση: Κάστρο Ιωαννίνων

Τηλέφωνα: 2651025989 2651039580

Δημοτικό Μουσείο Ιωαννίνων:  Στεγάζεται στο Τζαμί του Ασλάν Πασά στη ΒΑ ακρόπολη του Κάστρου της πόλης από το 1933.Στις αίθουσες του εκτίθενται ελληνικά, μουσουλμανικά και εβραϊκά αντικείμενα, αντικατοπτρίζοντας έτσι, την ιστορική συνέχεια της συνύπαρξης των τριών κοινοτήτων στα Ιωάννινα μέσα στο πέρασμα των αιώνων.

Στα ελληνικά εκθέματα περιλαμβάνονται παραδοσιακές ενδυμασίες των Ιωαννίνων και της ευρύτερης περιοχής του Νομού, κοσμήματα που  συμπλήρωναν τις ενδυμασίες, οικιακά έπιπλα και σκεύη καθημερινής χρήσης, διακοσμητικά αντικείμενα από πορσελάνη, ξύλο, χρυσό, ασήμι, μπρούντζο.

Ακόμα εκτίθενται ανατολίτικα υφάσματα μοναδικής κεντητικής και υφαντικής τέχνης 16ου , 17ου, 18ου αιώνα, έπιπλα από ξύλο και φίλντισι εποχής του Αλή Πασά, μπρούντζινα αντικείμενα οικιακής χρήσης, εβραϊκές ενδυμασίες, χρυσοκέντητα υφάσματα που ανήκαν στη τοπική Συναγωγή κ.α.

Διεύθυνση: Κάστρο Ιωαννίνων

Τηλέφωνο: 2651026356

Λαογραφικό Μουσείο Ιωαννίνων:

Στεγάζεται σε ένα ανακαινισμένο νεοκλασσικό κτίριο στο κέντρο της πόλης των Ιωαννίνων και περιλαμβάνει αντικείμενα, τοπικές ενδυμασίες, κεραμικά έργα παραδοσιακής τέχνης κ.α.

Διεύθυνση: Μιχ. Αγγέλου 42 Ιωάννινα

Τηλέφωνο: 2651020515

Μουσείο Κέρινων Ομοιωμάτων Παύλου Βρέλλη:

Το μουσείο κέρινων ομοιωμάτων Π. Βρέλλη βρίσκεται επί της Εθνικής οδού Ιωαννίνων-Αθηνών, στο χωριό Μπιζάνι σε ένα κτίριο κτισμένο σύμφωνα με τα πρότυπα της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής.  Τα θέματά του αντλούνται από την νεοελληνική ιστορία δίνοντας έμφαση στη προεπαναστατική περίοδο και τον Β’ παγκόσμιο πόλεμο. Φτιαγμένα σε φυσικό μέγεθος, τα εκθέματά του εντυπωσιάζουν με την πλαστικότητα και την εκφραστικότητά τους.

Διεύθυνση: 13ο χλμ. Ιωαννίνων-Αθηνών, Μπιζάνι

Τηλέφωνο: 2651092128

Μουσείο κέρινων ομοιωμάτων Αθανάσιου Βρέλλη:  Το δεύτερο μουσείο κέρινων ομοιωμάτων βρίσκεται κοντά στη είσοδο του Κάστρου στα Ιωάννινα. Αυτός ο εκθεσιακός χώρος λειτουργεί από το 1997. Υπάρχουν συνολικά 14 παραστάσεις από την ελληνική ιστορία και συμμετέχουν 70 κούκλες.

Διεύθυνση: Καραμανλή 15, Ιωάννινα

Τηλέφωνο: 2651022414

Είσοδος ελεύθερη

Μουσείο Εθνικής Αντίστασης Ιωαννίνων:  Το συγκεκριμένο μουσείο στεγάζεται στο αναστηλωμένο μεντρεσέ απέναντι από το Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Ιωαννιτών.

Τηλέφωνο: 2651037644

Μουσείο Προεπαναστατικής περιόδου: Αυτό το μουσείο βρίσκεται στο νησί των Ιωαννίνων και στεγάζεται σε ένα κελί της Μονής Παντελεήμονα όπου δολοφονήθηκε ο Αλή Πασάς. Η συλλογή του μουσείου περιλαμβάνει εκθέματα από την εποχή της Τουρκοκρατίας και προσωπικά αντικείμενα του Αλή Πασά.

Διεύθυνση: Νήσος Ιωαννίνων

Τηλέφωνο: 26510.91.791

Μουσείο Χλωρίδας και Πάνιδας «Λαζαρίδη» : Το μουσείο χλωρίδας και πανίδας βρίσκεται στο χωριό Κουκούλι και στεγάζεται στο σπίτι του Κώστα Λαζαρίδη. Εκεί βρίσκεται μία συλλογή από σπάνια φυτά που ευδοκιμούν στα βράχια και στα φαράγγια του Βίκου.

Διεύθυνση: Κουκούλι Ζαγορίου

Τηλέφωνο: 2653071770

Λαογραφικό Μουσείο «Αγάπιος Τόλης» : Στους χώρους του μουσείου εκθέτονται οικιακά σκεύη και παραδοσιακές φορεσιές του Ζαγοριού από προηγούμενους αιώνες.

Διεύθυνση: Κήποι Ζαγορίου

Τηλέφωνο: 2653071826

Σαρακατσάνικη στάνη:  Πρόκειται για ένα υπαίθριο μουσείο με εκθέματα από την ζωή των Σαρακατσάνων και λειτουργεί τους καλοκαιρινούς μήνες στη θέση Γυφτόκαμπος Σκαμνελίου σε παραδοσιακές αχυρένιες καλύβες.

Διεύθυνση: Γυφτόκαμπος Ζαγορίου (Δήμος Τύμφης)

Τηλέφωνο: 2653081203

Μουσείο φυσικής ιστορίας και λαογραφίας: Το μουσείο φυσικής ιστορίας και λαογραφίας και βρίσκεται στο Μάζι Κόνιτσας και περιλαμβάνει εκθέματα από την ευρύτερη περιοχή.

Διεύθυνση: Μάζι Κόνιτσας

Τηλέφωνο:  2651022044

Μουσείο Ηπειρωτών Μαστόρων: Είναι ένα μουσείο για την ανάπτυξη των πέτρινων κτισμάτων στη ευρύτερη περιοχή της Ηπείρου από τους μαστόρους της κοιλάδας του Σαρανταπόρου.

Διεύθυνση: Πυρσόγιαννη

Τηλέφωνο: 2655031269       

Μουσείο υδροκίνησης Ανθοχωριού: Το μουσείο λειτουργεί στους χώρους ενός παραδοσιακού νερόμυλου και βρίσκεται στο χωριό Ανθοχώρι Μετσόβου.

Διεύθυνση: Ανθοχώρι Μετσόβου (Δήμος Μετσόβου)

Τηλέφωνο: 2651041207

Θρησκευτικό- ιστορικό πολιτιστικό μουσείο Ματσουκιού: Περιλαμβάνονται εκθέματα από την Μονή Βύλιζα Ματσουκίου και διάφορες εκκλησίες και μοναστήρια των Τζουμέρκων.

Διεύθυνση: Ματσούκι Ιωαννίνων

Τηλέφωνο: 2659061437

Λαογραφικό Μουσείο Πωγωνιάνης:   Στις συλλογές του μουσείου περιλαμβάνονται αντικείμενα της καθημερινής ζωής, αγροτικά εργαλεία, φορεσιές και ξυλόγλυπτα από την ευρύτερη περιοχή του Πωγωνίου και της Β. Ηπείρου.

Διεύθυνση: Πωγωνιανή

Τηλέφωνο: 2657031230

Μουσείο Πολέμου: Το μουσείο Πολέμου βρίσκεται στο Καλπάκι στη οδό Ιωαννίνων-Κόνιτσας και περιλαμβάνει αναπαραστάσεις και αντικείμενα από τον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο.

Τηλέφωνο: 2653041862

ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΧΩΡΟΙ

Σπήλαιο Περάματος Ιωαννίνων: Το Σπήλαιο Περάματος βρίσκεται πέντε χιλιόμετρα μακριά από το κέντρο της πόλης των Ιωαννίνων επάνω στο λόφο Γορίτσα. Ανακαλύφθηκε τυχαία το 1940, κατά την διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και φωτογραφήθηκε  μετά το τέλος του, για πρώτη φορά από τον Κωνσταντίνο Κασβίκη γυμναστή και ερασιτέχνη σπηλαιολόγο.

Αποτελείται από πολλές διαδοχικές αίθουσες και διαδρόμους στολισμένους με σταλακτίτες και σταλαγμίτες. Το 1956 βρέθηκαν απολιθωμένα δόντια και οστά της αρκούδας των σπηλαίων. Το σπήλαιο καταλαμβάνει έκταση 14800 τμ. Οι ξεναγοί υποδέχονται στη είσοδο τον επισκέπτη και φροντίζουν για την άρτια ενημέρωση του.

Διεύθυνση: Σπηλαίου 19

Περιοχή Πέραμα Ιωαννίνων

Τηλέφωνα: 2651081650, 2651081521, 2651081521, 2651086202

Fax: 2651081660

Πασσαρώνα:  Στο λεκανοπέδιο Ιωαννίνων ανάμεσα στα χωριά Γαρδίκι, Βουνοπλαγιά και Ζωοδόχο, 11 χιλιόμετρα δυτικά των Ιωαννίνων βρίσκεται η πρωτεύουσα των Μολοσσών Πασσαρώνα, σύμφωνα με τους αρχαιολόγους. Ιδρύθηκε από το βασιλιά Θαρύπα το 420-400 πΧ. Στη Πασσαρώνα δίδαξε ο Ευριπίδης την «Ανδρομάχη», γεννήθηκε η μητέρα του Μ. Αλεξάνδρου και ο βασιλιάς Πύρρος. Επίσης, εκεί κατέφυγε ο Θεμιστοκλής καταδικασμένος σε θάνατο από τους Αθηναίους και φυγαδεύτηκε στη Ασία από τον βασιλιά Άδμητο. Καταστράφηκε από τους Ρωμαίους το 167 πΧ.

Σήμερα σώζεται ερειπωμένο πολυγωνικό τείχος στη κορυφή του λόφου Γαρδικίου μαζί με οχυρώσεις τουρκικές του 1912-1914 καθώς και κοντά στο Ροδοτόπι ο Ναός του Αρείου Δία, το ιερό κέντρο όπου γινόταν οι συνελεύσεις των Μολοσσών. Ο χώρος είναι πάντα ανοικτός για το κοινό και η είσοδος είναι ελεύθερη.

Διεύθυνση: Ροδοτόπι Ιωαννίνων

Τηλέφωνο: 2651061308

Μονή Φιλανθρωπήνων: Η μονή Φιλανθρωπίνων βρίσκεται στο νησί των Ιωαννίνων και αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα μεταβυζαντινά μνημεία της χώρας. Έχει κτιστεί το 1292 και οι εντυπωσιακές τοιχογραφίες του φιλοτεχνήθηκαν από εκπροσώπους της λεγόμενης «Ηπειρώτικης σχολής» του 16ου αιώνα. Η παράσταση των αρχαίων φιλοσόφων, παρουσιάζει έντονο ενδιαφέρον.

Διεύθυνση: Νήσος Ιωαννίνων

Τηλέφωνο: 2651025989

Δωδώνη:  Στη Δωδωναία κοιλάδα, σε απόσταση λίγων χιλιομέτρων από τα Ιωάννινα, βρίσκεται το ιερό της Δωδώνης, παγκόσμιας φήμης αρχαιολογικός χώρος. Το ιερό ήταν αφιερωμένο στο Ναό Δία και στους χώρους του περιελάμβανε μαντείο, θέατρο, Πρυτανείο και Βουλευτήριο. Τα οικοδομήματα του ιερού κτίστηκαν την εποχή του βασιλιά των Μολοσσών Πύρρου. Ο σημερινός αρχαιολογικός χώρος περιλαμβάνει το αρχαίο θέατρο και την ιερή κατοικία του μαντείου.

Διεύθυνση: Δωδώνη (21 χλμ από τα Ιωάννινα)

Τηλέφωνο: 2651082287

Βίτσα:  Πρόκειται για ερείπια αρχαίου Μολοσσικού οικισμού από την εποχή των γεωμετρικών χρόνων. Ο χώρος είναι πάντα ανοικτός για το κοινό και η είσοδος είναι ελεύθερη.

Διεύθυνση: Βίτσα (Δήμος Κεντρικού Ζαγορίου)

Τηλέφωνο: 2653022536

Κάστρο Ιωαννίνων:  Μέσα στο κάστρο διαμορφώνονται δύο ακροπόλεις. Στη βορειοανατολική ακρόπολη ήταν κτισμένα τα ανάκτορα των βυζαντινών ηγεμόνων της πόλης. Στη κορυφή της σήμερα δεσπόζει το τζαμί του Ασλάν πασά. Νοτιοανατολικά η δεύτερη ακρόπολη ονομάζεται Ιτς-Καλέ, δηλαδή εσωτερικό φρούριο. Μέσα στο Κάστρο και ανάμεσα στα σπίτια του οικισμού σώζεται το Σουφαρί Σαράι (σχολή ιππικού του Αλή πασά), η Τουρκική βιβλιοθήκη, η Εβραϊκή συναγωγή, τα ερείπια του βυζαντινού Λουτρού και του σπίτι του Πασά Καλού.

Μνημείο Μπιζανομάχων και οχυρά Μπιζανίου: Πρόκειται για απόρθητα φρούρια των Τούρκων που βρίσκονται στη κορυφή του λόφου του Μπιζανίου. Είναι σε ημικυκλική τροχιά και είναι αθέατα από την πλευρά που πρόκειται να δεχθούν επίθεση, εκτός από το στόμιο των πυροβόλων που ήταν ορατό. Σε μικρή απόσταση από τα οχυρά  υπάρχουν ερειπωμένα κτίρια που χρησίμευαν σαν αποθήκες πυρομαχικών και άλλων εφοδίων και σαν καταλύματα καθώς και δεξαμενές για νερό.

.